Op 19 februari werd er via de websites van de KNRM en de reddingsbrigade melding gemaakt van zeekajakkers die in problemen waren op de Hinderplaat. Ze hebben een persoon die licht onderkoeld was opgehaald en op de wal onderzocht en weer opgewarmd.

De Reddingsbrigade meldde dat de begeleidende instructeur van de kajakkers goed voorbereid was met alle benodigdheden voor dergelijke situaties en dat tijdige beroep om hulp bij de reddingsdienst tot een goede afloop heeft geleid.

Als je het verslag leest dan kan je concluderen dat de hele aanpak tijdens de reddingen op de terugtocht adequaat is geweest. Het gaat geheel "volgens het boekje" en is een hoofd-instructeur waardig. Mede daarom is dit avontuur goed afgelopen!!!

Ook heb ik respect voor Govert dat hij een uitvoerig verslag heeft geschreven ter lering van alle zeekajakkers.

De geschiedenis raakte me diep; vooral omdat ik in 1994, als deelnemer, een tocht over het Bornrif heb meegemaakt waarin ook van alles misging en er ook iemand onderkoeld raakte. Toendertijd hield het verloop van die tocht me achteraf nog maanden bezig. Vooral over wat er verkeerd was gegaan en wat er beter zou kunnen.

De leerpunten die nu zijn vastgelegd voor de Hinderplaat zijn belangrijk en kunnen het zeekajakken veiliger maken en op een nog hoger peil brengen.

Ik ben het helemaal eens met al die leerpunten in het verslag, maar ik zou er nog een paar willen benadrukken.

Zoals bijvoorbeeld het punt uit de lijst met leerpunten, dat een handpomp niet handig tijdens een redding is als er golven staan.

Dat vind ik een heel belangrijk punt: Ik merk namelijk dat de laatste jaren veel zeekajakkers geen voetpomp meer willen en zelfs de voetpomp eruit (laten) halen als die in de kajak zit. Men doet dat voor ruimte winst en ook omdat ze een voetpomp niet nodig vinden en ze in een groep toch wel gered kunnen worden.
Ik hamer er al jaren bij zeekajakkers op dat een voetpomp wel degelijk belangrijk is en met vrienden en mede-clubleden heb ik daar al heel wat discussies aan gewijd want er zijn legio situaties waar een voetpomp het verschil kan maken. Omdat ik daarvoor maar heel soms een luisterend oor kreeg heb ik er in mijn weblog een apart artikel aan gewijd, dat ik hierbij nog eens onder de aandacht wil brengen.
NOOT dd. 31 jan 2024: En ook een pleidooi voor een voetpomp uit een andere hoek van de Salzwasser Union: Matthias Panknin. Klik hier voor zijn betoog over eigen ervaringen

Een ander punt uit de lijst dat ik belangrijk vind is: "Goede inschatting maken van (zee)condities in relatie tot zeevaardigheid en uitrusting van alle deelnemers".

De zeevaardigheid van de deelnemers is echter best een moeilijk punt om te beoordelen.

Gezien de tochtplanning in februari, de locatie van de tocht en de geschiedenis van het weer, ben ik geneigd om de lat voor de zeevaardigheid van de deelnemers voor een tocht als deze heel erg hoog te leggen.

 Sterker nog: ik zou zo'n tocht bij lage temperatuur en met kans op branding alleen willen varen met die kajakvaarders waarvan ik hun vaardigheden persoonlijk ken en die goed met branding kunnen omgaan. Liefst als branding-kajakker.

Ik vind dat omdat ik uit eigen ervaring weet dat zelfs zeer geroutineerde zeekajakkers met een lange staat van dienst niet altijd in de branding zeer bekwaam zijn. Lees daarover als voorbeeld mijn verslag van een tocht in 1994 op het Bornrif waar zelfs in juni toch iemand onderkoeld raakte.

Voor het gebied waar de Hinderplaat ligt heb ik veel respect. Daardoor zal ik altijd zoveel mogelijk aspecten bekijken voor een kajaktocht in februari rond de Hinderplaat.

Voor de weersvoorspellingen van het gebied is nu vooral vooraf gekeken naar de websites met weersvoorspellingen en golfhoogtes. Dat is zeker heel goed, vooral als je de voorafgaande 7 dagen goed bekijkt en het verloop daarin probeert te begrijpen.
Maar  mijns inziens is het echter niet genoeg als de voorbereiding voor dit gebied!

Ik mis in de voorbereiding een paar punten die ik belangrijk vind want ik denk dat het belangrijk is om het hele gebied grondig te bestuderen. Daarmee kan je proberen te begrijpen waar mogelijk problemen zou kunnen verwachten.
Als extra denk ik daarvoor aan de aandachtspunten [KLIK op de titels voor de overwegingen]:

  • De kustlijn ter hoogte van de Hinderplaat is een soort trechter, die naar Stellendam toe steeds smaller wordt. Dit kan voor extra opstuwing van de golven zorgen. Zie afbeelding hierboven.
    De wind was die nacht van 19 feb nog 6bft West (met windstoten tot 8bft) geweest en waaide dus recht die trechter in . Je kunt aannemen dat de wind sinds de nacht nog "in het water zat" dus dat er meer opstuwing van de golven is als normaal, ook al was de wind inmiddels geluwd
  • De zeebodem aan de westkant van de Hinderplaat en ook bij de Maasvlakte,  loopt vrij steil omhoog van 6 meter naar ca. 1 meter diepte. Dit kan onder sommige omstandigheden voor venijnige dumpgolven zorgen. Die golven liggen niet op 1 plaats want de zeebodem is daar onregelmatig zodat er zomaar opeens zo'n grotere golf kan ontstaan
  • In het gebied waar de Hinderplaat ligt zijn 2 gebieden die berucht zijn in de scheepvaart en voor kajaks:

    De "Kwade Hoek" aan de zuidkant die zijn naam niet voor niets heeft gekregen voor de zeer steile zeebodem ten gevolge van de vaargeul die er vlak langs de kust loopt:

    Het "Gat van de Hawk" aan de noordkant.

    Dit is een geul van 4 meter diepte waar op bepaalde momenten een stevige getijstroom loopt. Zodanig dat er staande golven ontstaan waar zelfs wel eens kajakkers in problemen zijn gekomen. Als je bij laag water door die geul vaart zie je op de plek van die staande golven indrukwekkende kuilen in de zeebodem, die door de golven daar zijn gemaakt.

    Ik weet niet uit eigen ervaring wanneer het Gat van de Hawk zijn hoogste stroomsnelheid precies heeft en of je de geul  kunt vermijden door ernaast te varen. Dat zou ik eerst eens uitvoerig vooraf willen verkennen. Zolang ik daar onvoldoende informatie van heb zou ik een eventuele alternatieve tocht niet heen en terug langs de binnenkant van de Hinderplaat varen. Tot die tijd voel ik meer voor een alternatief op de Grevelingen.

  • Ook aan de getijstroom zou ik extra aandacht besteden.
    Voor 19 feb was de toestand zoals hieronder weergegeven voor 14.00h: het is dan net HW geweest en de stroom is gekenterd en nu stromend van zuid naar noord. De kajakkers hebben na de pauze dan de stroom tegen. De stroomsterkte is ca. 1 tot 1,7 kn. Dat is zeker iets zwaarder varen. 

    Bovendien: Tussen 14.00-16.00h liggen de zandplaten nog grotendeels onder water en stroomt het afgaande water over de platen. Aan de westkant van de platen ontmoet deze stroom de golven die nog vanuit zee komen. Dat zou de branding aan de westkant van de Hinderplaat best steiler kunnen, met mogelijk een kans op dumpgolven.
    Daar komt nog bij dat als de Haringvlietdam, net na hoogwater, gaat spuien dan komt er nog een flink debiet aan water vanaf de dam aan dat ook deels over de platen stroomt naar de golven die nog uit zee komen. Nog een reden om goed na te denken over de te verwachten vaarcondities.
  • De Hinderplaat is in principe niet toegankelijk.
     Kanoërs vormen daarop een gedeeltelijke uitzondering.
    • De toegang tot het binnen de Voordelta gelegen rustgebied 'Hinderplaat', als aangegeven op de bij dit besluit behorende kaarten als bedoeld in artikel 5. wordt beperkt in die zin dat het gedurende het gehele jaar verboden is in het gebied Hinderplaat enige activiteit van welke aard dan ook te verrichten, met uitzondering van de hierna genoemde activiteiten:
      a} Georganiseerde kanotochten:
      Er is een maximum aantal van in totaal tien (waarvan maximaal twee op één dag) georganiseerde kanotochten (zeekajakken) toegestaan in de periode 1 september tot 1 mei. Aanvullende voorwaarden zijn:
      Toegang alleen in groepsverband (maximaal zestien personen) onder leiding van een gecertificeerde tochtleider of instructeur van de koepelorganisaties Nederlandse Kanobond (NKB)  of Toeristische Kanobond Nederland (TKBN).
      Geen betreding van droogvallende platen; de minimaal aan te houden afstand tot rustende zeehonden is 250 meter.
      Tochten worden minimaal 48 uur van te voren aangemeld bij het centraal meldpunt Handhaving Voordelta (nummer bekend bij de hierboven genoemde koepelorganisaties).

    Wat ik een aandachtspunt vind is dat de route langs de boeien langs de rand van het gebied min of meer over het gebied loopt waar de zeebodem vrij stijl omhoog loopt van 6 meter naar 1 meter. Bij westelijke wind en/of na-deining van storm zou daar best een ruige zee kunnen staan.

    Overigens biedt het voorschrift qua toegankelijkheid voor kajakvaarders ook de ruimte om de tocht eind april te varen (voor 1 mei) omdat het water dan al wat warmer kan zijn en de weersgesteldheid vaak milder is.

De bovengenoemde 5 aandachtspunten kunnen als voorbeeld dienen voor deelnemers en tochtleiders van tochten bij het voorbereiden op een zeekajaktocht.

Het verslag van Govert over deze tocht is gepubliceerd op de website van het NZKV waar je het kunt nalezen op:

https://www.nzkv.nl/artikelen/incidenten/incident-hinderplaat-feb-2023

Om te voorkomen dat deze link naar het verslag ooit een "dode link" zou kunnen worden heb ik hieronder zijn verslag ook weergegeven om te bereiken dat deze leerzame informatie niet verloren kan gaan!

Incident Hinderplaat

Govert Plugge

Verslag incident Tocht Hinderplaat 19 februari 2023.

Voorwoord

Zeekajakken is een risicosport en dat betekent dat we altijd een risico aangaan als we het water opgaan. Om de risico’s te beperken kun je een aantal maatregelen nemen. Dit voorkomt echter niet dat er geen risico’s zijn. Door een opeenstapeling van problemen tijdens deze tocht is het verlopen zoals het verlopen is. Toch is de calamiteitenketen door de groep enig moment doorbroken door een goede samenwerking, goede fysieke conditie, mentale weerbaarheid en meegenomen “veiligheidsmiddelen”. Uiteindelijk is iedereen weer ”veilig” aan wal gekomen. Het is de bedoeling dat door dit verslag anderen kunnen leren van onze ervaringen.

Mocht je nog vragen of opmerkingen hebben over dit verslag dan kan je die stellen via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

 Inleiding

Op 19 februari hebben twee instructeurs een tocht georganiseerd rond de Hinderplaat. Het totale aantal deelnemers bedroeg 11 inclusief de instructeurs. De start was om 10.00 uur. Na een briefing zijn we gaan varen richting het strand van de Maasvlakte via de oostkant van de Hinderplaat. Na de pauze zijn we via de westkant van de Hinderplaat teruggevaren. De verwachting, volgens weer- en golf-apps, was dat de golfhoogte zou afnemen. Dat was echter niet het geval.

Op de westkant van de Hinderplaat hebben we verschillende incidenten gehad. Eén persoon is vanwege zeeziekte en onderkoeling met de boot van de KNRM meegegaan. In de berichtgeving op social media werd gesproken over twee onderkoelden. Dit werd aanvankelijk ook zo gemeld over de marifoon. Naderhand is dit bijgesteld naar één persoon. Een tweede persoon is ter morele ondersteuning meegegaan op de boot.

Met de rest van de groep zijn we teruggevaren naar Stellendam. De onderkoelde en zeezieke persoon is bij aankomst door het ambulancepersoneel gecontroleerd en in orde bevonden. De lichaamstemperatuur is op dat moment 35,1 graden Celsius. Als de lichaamstemperatuur boven de 35,7 graden Celsius is mag deelnemer de ambulance verlaten. De controle vond plaats omdat deelnemer aangaf zeewater in de mond te hebben gehad. Deelnemer heeft dit meteen weer uitgespuugd. De controle is om te voorkomen dat er een “secondary drowning” plaatsvindt.

Na een lange douche kwam deelnemer weer verder op temperatuur. Nadat de spullen zijn opgeruimd evalueren we kort aan de kant. En wordt besproken dat er een gezamenlijk verslag wordt gemaakt van dit incident en dat dit op de website van de NZKV wordt gepubliceerd zodat anderen er ook lering uit kunnen trekken.

Onderstaand het verslag.

Weersvooruitzicht

 Wind

De windvooruitzichten waren in de week vooraf wisselend. Van weinig wind naar te veel wind. Zaterdagavond rond 18.00 uur hebben de instructeurs overlegd over het al dan niet doorgaan van de tocht. Na de update van het weerbericht om 17.47 uur hebben we besloten de tocht te laten doorgaan.
De wind op de heenweg naar het strand van de Maasvlakte was inderdaad Bft 4 en afnemend. En gedurende de dag nam de wind ook verder af.

Golfhoogte

De golfhoogte zou volgens Windfinder en Windguru afnemen. Dit bleek achteraf niet zo te zijn. De golven waren zo’n 1.5 meter.

De apps die golfhoogten tonen hebben het over golven ‘op zee’. Bij het strand of bij een plaat kan dat dan heel anders zijn en meestal veel hoger. En daar is ook vooral de deining die in de dagen ervoor is opgebouwd van belang.

Chronologisch verloop

Chronologisch verloop van de terugtocht van het strand van de Maasvlakte via de westkant van de Hinderplaat naar Stellendam.

Tijdens de pauze heeft een instructeur met de verrekijker de situatie voor de Hinderplaat bekeken. In het begin stonden nog enkele grotere golven maar verderop zag het er “rustiger” uit.

Voor de pauze waren de kajaks niet ver genoeg opgetrokken. Dat resulteerde in kajaks die aan het drijven waren. De peddel die een instructeur in zijn kuip had gestoken was eruit en dreef ergens op zee. Gelukkig kon deze weer opgehaald worden.

Tijdens de pauze heeft een deelnemer zijn voetsteun, die losgeraakt was, weer vastgezet.

Nadat we aan de westzijde van de Hinderplaat varen zit een deelnemer wat onzeker in de boot. Zijn voetsteun is weer losgeraakt en zijn scheg bleek niet te werken ondanks dat de schuif wel naar achter kon. Ook het varen met de reservepeddel wordt als onwennig ervaren.

Betreffende deelnemer gaat om en wordt door een instructeur gered en er wordt direct besloten om een vlotje te maken. De redding verloopt op zich vlot. Een andere deelnemer wordt in het vlotje erbij gezet en twee deelnemers gaan slepen. De deelnemers in het vlotje krijgen het na enige tijd koud door het stilzitten en niet zelf varen.

Na een tijdje worden de slepers afgewisseld door twee andere deelnemers.

Al na korte tijd slaat de achterste sleper om. Aan achterste sleper wordt getrokken door het vlotje en de andere sleper terwijl een golf de sleper grijpt. Sleper wordt gered door een instructeur.

Een andere deelnemer geeft aan, “ik kan mij handhaven maar verder niets". En kan verder geen serieuze bijdrage aan personen in moeilijkheden leveren.

Vervolgens wordt de deelnemer die er in het vlotje is bijgezet zeeziek en vraagt om zelf weer te mogen varen. Zeeziek deelnemer gaat uit het vlotje en de deelnemer die “zich kan handhaven maar verder niets” gaat in het vlotje.

Tijdens de “in lijn” sleep van het vlotje door twee deelnemers wordt achterste sleper door een golf gegrepen en gaat om. Deze geeft aan dat er ook nog eens, door het vlotje en de sleper voor hem, aan betrokkene getrokken wordt waardoor deze omgaat.

Deelnemer wordt weer in zijn kajak gezet en geef aan dat het verder prima gaat.

Vervolgens gaat de zeezieke deelnemer om. Een andere deelnemer redt de zeezieke en wordt daarbij geassisteerd door een instructeur.

Deelnemers is behoorlijk zeeziek en raakt ook onderkoeld. Er wordt meteen een stormcag over deelnemer heen getrokken om verdere onderkoeling tegen te gaan.

Instructeur gaat slepen met zeezieke en een andere deelnemer in het vlotje richting de hoek van de Hinderplaat die op dat moment dichtbij is.

Dan breekt de peddel van instructeur dwars doormidden en hij pakt snel zijn reservepeddel van het achterdek en vaart het laatste stukje naar de Hinderplaat.

Doordat de instructeur even stilligt tijdens het pakken van zijn reservepeddel wordt het vlotje gegrepen door een golf en gaat het vlotje om. Dit gebeurt echter kort voor het strand van de Hinderplaat waardoor zij kunnen uitstappen en naar het strand lopen.

Ondertussen in het andere vlotje;

Deelnemer gaat het vlotje weer slepen.

Doordat het (te) langzaam gaat koppelt Instructeur zich ook aan de sleep.

 Dan ziet deze instructeur de andere instructeur varen met een tweede vlotje en maakt zich los uit de sleep om het overzicht te behouden

Hierna gaat sleper om als gevolg van het trekken van het vlotje en rolt op.

 Met een brandingsgolf slaat het vlotje om. Eén deelnemer verliest het contact met zijn kajak maar blijft bij de andere kajakkers, hij wordt aangespoord snel naar zijn kajak te zwemmen. Door dat er op dat moment meerdere reddingen worden uitgevoerd moet deelnemer op hulp wachten en hangt een tijd aan een kajakpunt. Vervolgens wordt ook deze deelnemer gered.

Deelnemer maakt samen met andere deelnemer de kajak leeg.

En na enige moeite zit de deelnemer die aan de punt hing weer in de kajak. Tijdens de redding is door een golf de kajakkuip van deelnemer weer vol water gekomen. Er wordt een nieuwe redding voorgesteld. Een nieuwe redding ziet deelnemer niet zitten. De handpomp heeft maar weinig effect. Sleper spreekt deelnemers in het vlotje moed in door te zeggen dat ze er bijna zijn.

Sleper die nog bij het vlotje ligt slaat om en vliegt met een golf over de deelnemers in het vlotje heen. Hierdoor slaat het hele vlotje om.

Eenmaal uit de kajak kunnen ze staan en kunnen de laatste meters naar de plaat lopen.

Intussen roept instructeur de hulp van de KNRM in en maakt melding van 2 onderkoelde personen.

Inmiddels zit de zeezieke en onderkoelde deelnemer onder de Bothy (noodonderkomen) samen met twee andere deelnemers. De temperatuur in de bothy neemt toe en ook de temperatuur van onderkoelde gaat iets omhoog.

Inmiddels is er al iemand van de KNRM op een waterscooter gearriveerd. We maken contact en inmiddels belt de Verkeerspost Ouddorp met de vraag naar een positie. Deze wordt gegeven. Ook de kustwacht Nederland belt en vraagt de KNRM-app te gebruiken om de positie door te geven. Dit werkt goed en even later bel ik de kustwacht om te controleren of ze de positie hebben. En inmiddels hebben zij de positie.

De overigen van de groep bevinden zich inmiddels ook op de Hinderplaat en trekken warme kleding aan en eten en drinken wat. Zij herstellen snel van de lichte onderkoelingsverschijnselen.

Zeezieke en onderkoelde deelnemer gaat samen, met een andere deelnemer ter morele ondersteuning, in het kleine bootje van de KNRM waarna zij op de grotere boot de “Antoinette” worden overgezet. Deze zet koers naar Stellendam.

De rest van de groep stapt weer in aan de achterkant van de plaat en varen in het water wat achter de plaat rustig is, naar Stellendam. Daar komen zij zonder verdere incidenten aan. De 2 kajaks worden samengebonden en achter de waterscooter gehangen met een sleeplijn.


Wat ging er goed en wat kan er beter?

 Briefing

De briefing bij de start werd over het algemeen als goed ervaren. Wat er beter kan is om ook handsignalen af te spreken. Ook een inventarisatie van aanwezige noodsignalen en handpompen in de groep had beter geweest.

Noodsignalen en handpompen waren wel aanwezig.

Bij de briefing de kleding bekeken maar niet gezien dat één deelnemer een broek en anorak aanhad die ineengerold waren. Eén persoon met neopreen.

Briefing na de pauze

Doordat de kajaks in de pauze niet voldoende hoog opgetrokken waren en mijn peddel(instructeur) op het water dreef was ik even wat afgeleid. Mogelijk dat dit ook een rol heeft gespeeld bij het bevragen van de deelnemers.

Gevraagd of iedereen happy was om weer te gaan varen. Dit werd beaamd.

Meer doorvragen en zo toetsen of deelnemers er misschien over twijfelen zonder dat ze dat zeggen. Groepsdruk speelt hierbij een rol. Hier had mogelijk een knipmoment (door instructeurs) kunnen plaatsvinden en een andere keuze gemaakt kunnen worden.

Ter verduidelijking; een knipmoment is een moment waarop de calamiteitenketen mogelijk vroegtijdig kan worden doorbroken zodat er geen incident plaatsvindt.

Gebruik verrekijker

De verrekijker gebruikt om de situatie op het water te bekijken. De les is echter dat het bereik van een verrekijker maar een beperkt beeld geeft en hooguit over een kilometer een beeld geeft van de situatie.

Golfhoogte

De golfhoogte is gecontroleerd aan de hand van Windguru en Windfinder. Die gaven aan dat de golfhoogte zou afnemen. Dat was ook de verwachting gezien de afname van de wind.

Maar de deining die was ontstaan met de harde wind in de dagen ervoor, neemt niet zo snel af.

Mogelijk toch nog naar andere apps zoals surfcheck kijken of het een consistent beeld is van de afname van de golven.

Zeeziekte

Deelnemer is zeeziek geworden. Dit is iets wat niet van tevoren kan worden voorspeld. Deelnemer had geen eerdere ervaring met zeeziekte. In het vlotje werd deelnemer zeeziek.

Deelnemer is uit het vlotje gehaald in de hoop dat deze door zelf te varen de zeeziekte weer zou kwijtraken. Dit was echter niet het geval. Een andere deelnemer bleef bij de zeezieke in de buurt om deze in de gaten te houden.

Onderkoeling

Er zijn meerdere mensen te water geraakt waarbij (lichte) onderkoeling is ontstaan. Eén door instabiliteit doordat een voetsteun weer was losgeraakt. Twee door golven en twee door het omslaan in de sleep. En nog een aantal mensen kort voor het aanlanden op de Hinderplaat omgeslagen. Deze laatsten konden na het omslaan uitstappen en naar de Hinderplaat lopen.

In de meeste gevallen is na de landing op de Hinderplaat de lichaamstemperatuur weer gestegen en konden zij weer verder varen. De zeezieke deelnemer is mede onderkoeld geraakt doordat in de pauze de droogbroek en anorak niet goed ineengerold werden en het stilzitten in het vlotje, gepaard gaande met zeeziekte.

Groepsgedrag

Tijdens de diverse reddingen en slepen heeft iedereen zich maximaal ingezet.

Dit heeft ook bijgedragen aan de “goede” afloop.

 Blijkbaar hebben de vele trainingen en oefeningen in het

verleden hun vruchten afgeworpen.

De groep viel uiteen na het eerste incident met het omgaan van de eerste persoon.

Hier ligt een punt van aandacht om de groep beter bijeen te houden. Ondanks dat de groep in twee groepen uiteenviel is in beide groepen wel goed samengewerkt. In beide groepen was een instructeur aanwezig.

Slepen

Het slepen verliep op zich goed en werden de diverse slepen ook goed gevormd.

Er is echter twee keer iemand omgegaan die als eerste sleper fungeerde.

Dit ontstond doordat het vlotje aan de achterste sleper trok. En ook doordat de voorste sleper aan de achterste trok, en de golven die de slepers zijwaarts duwden. Dit is een punt van aandacht dat nog nader besproken dient te worden. Dit punt neem ik mee naar de instructeurs.

Inschakelen KNRM

Instructeur heeft de KNRM ingeschakeld na enig aandringen van een deelnemer. Instructeur wacht nog even omdat het redden van deelnemer zijns inziens een grotere prioriteit heeft want als deelnemer niet in zijn kajak komt dan is het probleem groter. Daarna alarmeert Instructeur via de marifoon de verkeerspost Ouddorp en maakt melding van 2 onderkoelde personen.

De andere instructeur wacht ook nog even met alarmeren omdat de plaat in de buurt is en eerst wil aanlanden en zo zeezieke en onderkoelde deelnemer aan wal krijgen. En daarmee deelnemer noodzakelijke hulp tegen onderkoeling en zeeziekte te kunnen verlenen. En ook om stilliggen met het vlotje te voorkomen waardoor het mogelijk omslaat door een golf.

Noodonderkomen (Bothy)

De bothy heeft zijn waarde bewezen. Door direct onder de bothy te kruipen met drie personen nam de temperatuur onder de bothy snel toe. Natte kleding kon worden gewisseld door droge kleding. Ook de lichaamstemperatuur van deelnemer neemt weer toe. Een tip is om iemand buiten de bothy te zetten die contact houdt met de mensen in de bothy mochten zij iets nodig hebben. Houdt de bothy zoveel mogelijk gesloten. Als er maar een flap van de bothy werd opgelicht kwam de kou meteen naar binnen. Dit is meteen merkbaar. Twee marifoons op kanaal 77 kunnen worden gebruikt voor communicatie zodat er geen flap van de Bothy omhoog getild hoeft te worden.

Transportzeil

Doordat de twee kajaks achter de waterscooter mee zijn genomen was het handig dat er transportzeilen waren meegenomen. Deze hebben we over de kuip heen geplaatst waardoor er geen water in de kuip kon komen. Het verdient dan ook aanbeveling om je transportzeil tijdens tochten mee te nemen.

Social Media

Kort na het incident werden er al posts (zie beide links) geplaatst op de website van de KNRM van Stellendam en Rockanje. Daarin werd melding gemaakt van 2 onderkoelde personen. Hier was in een eerder marifoonbericht van een instructeur melding gemaakt. Later is dit bijgesteld naar 1 onderkoeld persoon.

KNRM station Stellendam

Govert Plugge

Beste KNRM' ers, nogmaals dank voor jullie snelle en professioneel optreden.

---------------------------------------------------------------------------------

KNRM station Stellendam

19 februari om 19:45  ·

Vanmiddag werd de reddingboot Antoinette uit Stellendam van de KNRM opgeroepen voor een groep kajakkers die ten noorden van de Hinder, een zandplaat bij het Slijkgat voor de kust van Goeree, in problemen zijn gekomen. Een groep van 11 kajakkers was eerder deze dag vertrokken uit Stellendam en kwam bij de Hinder in problemen.

Een vijftal kajakkers was omgeslagen en in het water terecht gekomen. Dat is in deze tijd van het jaar nog behoorlijk koud. De groep besloot daarop naar de zandplaat te gaan waar zij alarm hebben geslagen. Door de KNRM zijn 2 kajakkers die zeeziekte- en onderkoelingverschijnselen vertoonden, van de plaat gehaald, naar Stellendam gebracht en aan het ambulancepersoneel overgedragen.

Daarna zijn zij op het KNRM station verder opgewarmd en konden zij zelf naar huis.

Reddingsbrigade Rockanje

Meerdere kayakers in nood op de Hinderplaat

20 februari 2023 By Willem

Op de Hinderplaat voor de kust van Rockanje vond zondagmiddag een noodsituatie plaats waarbij twee kayakers uit een groep van elf medische hulp nodig hadden. De Reddingsbrigade Rockanje en KNRM station Stellendam werden gealarmeerd door de Kustwacht Nederland en waren snel ter plaatse om de twee personen in problemen te helpen.

Meerdere kayaks in de groep waren omgegaan, waarna men besloot naar de hinderplaat te gaan. Een instructeur van de groep was voorbereid en had alle nodige middelen bij zich, waaronder een marifoon, telefoon en een schuiltentje. Desondanks had één van de kayakers last van onderkoeling en moest een tweede persoon tevens medische hulp worden geboden. De Reddingswaterscooter RKJ-117 was als eerste ter plaatse en bracht de situatie in kaart.

Al snel was de Antoinette van de KNRM tevens ter plaatse en werden de slachtoffers overgedragen aan de Antoinette, die hen naar een ambulance bracht die klaarstond in Stellendam. De reddingswaterscooter en de reddingboot van Reddingsbrigade Rockanje hebben de groep kayakers en achtergebleven materiaal veilig naar de haven van Stellendam begeleid.

Dankzij tijdige alarmering, de inzet van de Kustwacht, Reddingsbrigade, de KNRM en de ambulance kon erger worden voorkomen en kregen de twee kayakers de juiste medische hulp die ze nodig hadden.

Het is daarom belangrijk om altijd goed voorbereid het water op te gaan en bij onverwachte situaties snel hulp in te roepen. Het water is nog erg koud deze tijd van het jaar, onderkoeling ligt altijd op de loer. De hulpdiensten staan dag en nacht klaar om mensen in nood te helpen.

Naar aanleiding hiervan ontvingen we meteen appjes en mails met vraag naar meer informatie. De mails en appjes hebben wij standaard beantwoord met dat er inderdaad een incident heeft plaatsgevonden en dat er een gezamenlijk verslag, al dan niet anoniem, van wordt gemaakt. Dit verslag wordt op de website van de NZKV geplaatst.

Dit om te voorkomen dat er in het geruchtencircuit allerlei verhalen ontstaan die tekortdoen aan betrokkenen en zelfs schadelijk kunnen zijn voor het welbevinden van betrokkenen die hun emoties nog aan het verwerken zijn. Er zijn al mensen geweest die hun oordeel al klaar hadden terwijl zij niet op de hoogte waren van de feiten. Dit wordt door betrokkenen als zeer hinderlijk ervaren en helpt ook niet bij het verwerken van het gebeurde. Een luisterend oor zonder oordeel en begrip tonen, helpt betrokkene(n) wel bij het verwerken.

Nazorg

De dag na het incident heeft instructeur met alle mensen telefonisch contact gehad.

Dit werd op prijs gesteld. Met de zeezieke en onderkoelde deelnemer heb ik drie dagen na het incident nogmaals gebeld om te horen hoe het ging. Deelnemer gaf aan dat het wel goed ging maar dat het deelnemer nog wel bezighield maar niet in negatieve zin.

Een andere deelnemer heeft een bloeduitstorting in zijn been. Waarschijnlijk als gevolg van het omgaan in het vlotje. Deelnemer heb ik een week later gebeld om te vragen hoe het ging met zijn been. Deelnemer geeft aan dat het goed gaat. Het direct contact met betrokkenen helpt om het gebeurde te verwerken en een plaats te geven. Ook het schrijven van een verslag door iedereen helpt om een en ander op een rijtje te zetten voor betrokkenen zelf en bij het verwerken.

Conclusies

  • Betere controle op kleding en noodsignalen bij de start.
  • Er had mogelijk een eerder knipmoment kunnen zijn op het strand van de Maasvlakte.
  • Goede inschatting maken van (zee)condities in relatie tot zeevaardigheid en uitrusting van alle deelnemers.
  • Veiligheidsmiddelen waren voldoende aanwezig.
  • Het noodonderkomen (Bothy) heeft zijn waarde bewezen.
  • Door goed samen te werken is het incident zo klein mogelijk gehouden.
  • Neem ook je transportzeil mee tijdens dagtochten.
  • Er had eerder de KNRM ingeschakeld kunnen worden.
  • Controleer thuis of al je materiaal in orde is. Aan de waterkant is het te laat.
  • Bij een zeezieke neemt de kans op onderkoeling toe.
  • Vaar ook regelmatig met je reservepeddel als dat geen kopie is van de peddel waarmee je vaart.
  • Een handpomp werkt in grotere golven niet omdat de kans groot is dat een nieuwe golf weer voor water in de kuip zorgt omdat het spatzeil open moet staan om met de handpomp het water te kunnen afvoeren. Een voetpomp wordt dan ook aangeraden.
  • Bied als buitenstaander een luisterend oor en toon begrip voor de situatie. Dit helpt bij de verwerking van het incident.
  • Het dragen van een helm bij grotere golven wordt aangeraden.
  • Meld direct als je zeeziek wordt of als je het koud krijgt.
  • Bij het slepen van een vlotje de personen in het vlotje direct warme kleding laten aantrekken zoals een stormcag en warme muts.
  • Degene die ondersteuning levert in het vlotje regelmatig wisselen om onderkoeling te voorkomen.
  • Het “in lijn” slepen met 2 slepers in grotere golven heeft tot het tot tweemaal omslaan van de achterste sleper geleid.
  • Ondanks het controleren van 2 apps wat betreft de golfhoogte is het raadzaam het weer op zee en vooral ook verder op zee in de dagen vooraf in de gaten te houden in verband met de opbouw van golven en deining.
  • Een droogpak is aan te raden in deze omstandigheden. Bij een broek en anorak ingerold is de kans op instromend water aanwezig. Een neopreenpak biedt wel bescherming.
  • Wees terughoudend met het verstrekken van informatie of het geven van een oordeel over het incident op social media. Dit kan een negatieve invloed hebben op betrokken deelnemers.
  • De nazorg werd door iedereen als prettig ervaren.
  • Het delen van ervaringen tussen personen die in dezelfde situatie waren helpt bij de verwerking.

Nawoord

Ik dank ieder lid van de groep die zich tijdens de tocht, op welke wijze dan ook, maximaal heeft ingezet om de calamiteitenketen te doorbreken. Mede door jullie inzet hebben we dit tot een “goed” einde kunnen brengen. Ook dank aan de KNRM voor hun snelle inzet en professioneel handelen.