Het Voorschot verplaatsen

Ook van nog een ander clublid kreeg ik een vraag. Hij vroeg zich af of het mogelijk is om zelf een schot te verplaatsen of dat dit een klus is om uit te besteden.
Ik heb hem geantwoord dat het verplaatsen van een schot niet mijn favoriete klus is om te doen. Maar dat ik wel denk dat het een uitvoerbare klus is om zelf te doen; zowel het verwijderen als het weer lamineren met polyesterhars en glas. Als je maar volhoudt.
Ik ben zo vrij geweest om in mijn antwoord ook nog een aanpakplan te beschrijven waarmee het een uitvoerbare klus wordt.
Het leek me zinvol de aanpak ook hier in mijn weblog te omschrijven. Je weet maar nooit wie er ook over denkt zo'n klus wel of niet uit te voeren.

Tips en aanpakplan

1. Om te beginnen adviseer ik om je hoofd, haar, schouders en armen goed in te pakken tegen glasdeeltjes. Misschien ook wel handschoenen  en in ieder geval een goed stofmasker. Dit voor je longen en om jeuk te voorkomen op je lijf.
    
2. Het verwijderen van een schot. De aanpak van het verwijderen heb ik geleerd van een kanobouwer.
   • Leg de kajak omgekeerd op schraagjes of nog beter: hang de kajak  aan 2 bindriemen op een hoogte waarbij je er gebukt onder kan staan met je armen en hoofd vooruit. Op die manier kan je goed bij het schot komen om te werken. Die bindriemen kan je nog verstellen als je een andere hoogte prettiger vind. En, ook belangrijk, met die banden voorkom je dat de kajak van de schraagjes valt als je binnen aan het werk bent en beweegt.
   • Zaag dan een ovaal gat in het schot waarbij je op ca. 5 cm langs de wand van de kajak zaagt. Je zou dat elektrisch kunnen doen maar dan zit een in een benauwde wolk van stof en glasdeeltjes als je dat doet. Ongezond dus. Je kunt ook die zaagsnede maken met een zg. Schrobzaag. Zo’n korte zaag met een smal en puntig zaagblad.
   • Als dat gat klaar is zaag je in de strook van 5 cm, die je in de kajak hebt laten zitten, allemaal radiale zaagsneden naar de bootwand en dek toe. Die zaagsnede doe je om de 5 cm. Smaller mag ook, maar niet breder.
   • Het resultaat zijn allemaal polyester strookjes langs de omtrek van wat het schot was.
   • Al die strookjes ga je verwijderen.  NIET door ze af te zagen, maar door ze te pellen.
   • Dat pellen doe je met een (nijp)tang : je pakt zo’n strookje met de tang en buigt en trekt ze los. Daarbij moet je opletten hoe het schot aan dek en romp is gelamineerd. Als het aan1 kant is gelamineerd moet je pellen naar de gelamineerde kant van het schot-
   • In vrijwel de meeste gevallen pel je het strookje dan los. Misschien blijven er wat splinters zitten maar die kan je best weer gladschuren of met een beitel afsteken.
   • Op deze manier heb je vrijwel geen resten van het schot meer in de kuip.
   • Lastiger is het als het schot aan 2 kanten is gelamineerd (in de kuip en in het compartiment. Je zult dat aan 1 kant met een beitel moeten steken daar waar het schot aan dek of bodem vastzit. Je steekt de beitel ertussen en wrikt het laminaat van de kajak los. Wel een geduldwerkje. Je zou er in dit geval voor kunnen kiezen met een dremel voorzichtig 1 van de kanten door te frezen. OPletten dat je geen lek maakt. Als dat gelukt is kan je de strookjes weer lospellen. De restantjes van de doorgefreesde kan kan je mogelijk ook nog pellen als je op genoeg afstand van bodem en dek bent gebleven.
      
3. Dan een nieuw schot maken.
   • Bepaal eerst de afmeting.
   • Op mijn weblog kan je lezen hoe ik de afmeting en vorm heb bepaald bij de Orion. Klik hier
   • Ik heb momenteel daarvoor een betere tool in ontwikkeling.
   • Wat heel bruikbaar is, is om onderdelen van Meccano te gebruiken: neem de metalen platte strips met gaatjes (liefst zoveel mogelijk korte strips op de plek waar de kajakvorm het meest gebogen is) en schroef die aan elkaar en maak een ring van strippen die precies om de kajak past op de plek waar je het schot wilt aanbrengen.  Alle strips goed aan elkaar vastschroeven. Dan kan je de ring voorzichtig over de bootpunt afschuiven.
   • De ring leg je op een grootstuk karton. Daarop trek je de ring met pen over. Die lijn heeft wat kleine hoekjes, dus moet je de lijn wat vloeiender maken.
   • Het karton snij je uit; maak hem rondom ca. 2mm kleiner om te compenseren voor de wanddikte van romp en dek.
   • Het stuk karton dan passen in de kajak en eventueel nog wat aanpassen.
   • Dan het schot: neem een glasplaat van een afmeting waar je kartonnen plaat op past.
   • Lamineer op de glazen plaat een polyester plaat van ca. 4mm dikte:  "Nat in nat", alle lagen achter elkaar. Gebruik een speciaal rollertje om de belletjes er uit te rollen. Kost maar een paar euro maar levert een betere plaat. Als de hars is uitgehard kan je het schot van het glas pellen want daarop hecht de hars niet. Mogelijk kleeft het behoorlijk; steek er dan een beitel tussen. Je kunt ook preventief iets buiten de glasplaat lamineren: dan heb je een beginnetje om de uitgeharde plaat los te trekken.
   • Zaag de plaat in vorm m.b.v. de kartonnen plaat die je hebt gemaakt.
   • Weer even passen en desgewenst wat schuren tot het past. Een klein kiertje is niet erg.
   • Positioneer het schot op de gewenste plek. Zorg ervoor dat het schot goed bevestigd is. Daarvoor kan je tape gebruiken (goed tape dat erg goed moet plakken). Beter is nog om rondom als extra hier en daar een dotje hotmelt aan te brengen om het schot tegen de wand te bevestigen. Dit kan kan je later laten zitten
      
4. Dan het lamineren:
   • De plek water het schot moet komen goed schuren en ontvetten. Net als het schot op de plekken waar je gaat lamineren
   • Voor het in de kajak lamineren kan je kiezen aan 1 of 2 kanten te lamineren. Als je weer verstelbare voetensteuntjes gaat gebruiken volstaat lamineren aan 1 kant.
   • Als je het schot als voetensteun gaat gebruiken ben ik er voorstander van om aan 2 kanten te lamineren. Willem Molengraaf en ik keken bij het beoordelen altijd hoe goed dit voorste schot was gelamineerd. We hebben daar zo'n angstbeeld van dat als je bij een landing in de branding hard op de grond stoot met de boeg, dat je bij een minderwaardig schot door het schot naar voren kan schieten. Zie dan maar eens uit je kajak te komen. Dit is natuurlijk extreem. Maar op zijn minst zou je bij gebruik als voetensteun lekkage langs het schot kunnen krijgen na de aanhoudende belasting door je voeten.
   • Als je in de kuip bent om te lamineren bent draag dan een goed gasmasker met koolstof filter dat alle kwalijke gassen tegenhoudt.
   • Knip stroken van ca. 25 a 30 cm  en ca. 8 cm breed die je op de naad aanbrengt. Uiteraard moeten de afzonderlijke stroken met elkaar overlappen.
   • Ik zou aan weerszijden in ieder geval 2 lagen aanbrengen. Niet wachten tot de eerste laag droog is, maar gelijk achter elkaar ("Nat in nat") en de overlap van de stroken telkens op een andere plek leggen voor de tweede laag. Lamineer je alleen vanuit de kuip, gebruik dan minstens 3 lagen.
   • De kant in het compartiment  op dezelfde manier lamineren. Als je met je hoofd door het luik in de kuip kunt, dan je zie wat je doet. Het is handig om te lamineren met een bokkepootje om overal goed te lamineren en hars en glasmat goed in de hoek te duwen.
      
5. Na afloop: de waterdichtheid testen: doe een grote plons  water in de kuip en zet de kajak op een punt.

Succes.