Een rondje Kreupel

Nederland heeft een reputatie als het gaat om het creëren van nieuw land. Meestal gaat het dan om land dat door mensen in gebruik wordt genomen. Nu is er echter iets gecreëerd dat voor mensen verboden is. Toen de vaargeul Amsterdam-Lemmer moest worden uitgediept heeft men creatief nagedacht over wat er nu met de 3 miljoen m3 zand moest gebeuren welke daarbij vrijkomt Nu wil het geval dat er daar in de buurt een plaatselijke ondiepte, genaamd de Kreupel, is of liever gezegd was. Op een kaart uit 1568- 1573, van Christiaan Grootens, komt de Kreupel al voor als een eiland dat permanent boven water lag. Het bood de vissers bescherming bij slecht weer. Later is de Kreupel onder water verdwenen, maar is altijd een ondiepte gebleven.

Dat vonden de beleidsmakers een schitterende plek om het zand op te spuiten. Het resultaat van die inspanning zijn 2 zandplaten van 70ha. groot. Dit eilandenrijk is ongeveer 1500 meter lang en 500 meter breed en heeft ook de naam De Kreupel gekregen. De Kreupel bestaat uit twee kale zandplaten waar vogels kunnen broeden, rusten en ruien. Hier omheen ligt een gordel van ondiep water en klei-eilandjes. Om het geheel te beschermen tegen wind en water is er een stortstenen kade omheen gelegd die op enkele plekken onderbroken is voor een goede doorstroming. Aan de buitenzijde van de kade zijn plaatselijk ondieptes gemaakt die dienen als extra golfbreker en voedselbron. Staatsbosbeheer houdt de zandplaten kaal voor vogels en telt de verschillende soorten die er broeden en rusten. Het verdwijnen van de ondiepte zal misschien consequenties hebben voor de IJsselmeervissers die daar hun fuiken plachten uit te zetten. Voor vogels echter is er een waar paradijs ontstaan: sinds het opspuiten in 2002 en 2004 blijkt het een perfecte rust- en broedplaats, dicht bij voedselrijk water, te zijn voor grondbroeders, zoals visdief, dwergstern, kleine plevier en meeuwen. Men zegt al 112 verschillende vogelsoorten te hebben geteld!

De Kreupel ligt 4,5 km uit de kust van Andijk.

Het wordt beheerd door Staatsbosbeheer EN het is niet toegankelijk voor ons gewone stervelingen. Een deel van het plan is dat men in de buurt ook een eiland wilde maken voor recreatief gebruik. Op Internet speurend is het niet geheel duidelijk geworden of dit er nu wel of niet komt. Probleem was het budget van Rijkswaterstaat alsmede protesten tegen recreatie in de buurt van dit vogeleiland. Nu is het op het conto van Jos te schrijven dat hij, ergens in 2004, lucht kreeg van dit eiland en het plan opperde om eens op verkenningstocht naar De Kreupel te gaan. Ik vond dat ook een goed plan, en samen hebben we het idee gekoesterd tot maart 2008: toen werd het plan uitgevoerd.

Met 4 man, Jos, Rob, Johan en ik, zetten we op 8 maart vanuit de haven van Medemblik koers naar De kreupel. Alhoewel het geen slecht weer was, de zon scheen vaak, namen we toch graag het aanbod aan om ons om te kleden in de garage van Johan. Eenmaal de haven uit lag de Kreupel op een koers van 80°. Rekening houdend met de toch wat forse ZW-wind hebben we de vaarkoers op 90° gezet. Voortgeduwd door de golven varen we de grote leegte in. Geen spoor van een eiland te zien. Rob gelooft nog steeds niet helemaal dat het eiland echt bestaat want het staat nog niet op kaarten en ook op Google Earth is het (nog) niet te vinden. De reis is voorspoedig en we surfen zonder tegenzin als er zo nu en dan eens een extra grote golf voorbij komt. Johan houdt zich kranig op deze maidentrip in zijn nieuwe zeekajak.

Na een tijdje komt er toch land en zicht en geeft Rob zich gewonnen. We varen naar de noordpunt en ronden het eiland om in de luwte naar het zuiden te varen. De noordpunt is vooral het domein van Aalscholvers die daar in grote getalen aanwezig zijn. Wat nieuw voor ons was, is dat we de Aalscholvers in grote nesten op de grond zien broeden. Meestal zie je die in bomen met als resultaat dode, witte stammen omdat bomen doodgaan van zoveel vogelpoep.

Andere vogels hebben we niet kunnen zien, mogelijk lukt dat alleen met een kijker in rustig weer als je kajak wat minder beweegt.  Bij de zuidkant aangekomen zien we dat er wordt gewerkt aan  dammetjes en een zandplaat. Zou dit het teken zijn dat het recreatieeiland  er toch komt?  Dit zou betekenen dat er aanlegsteigers en een vogelkijkhut zullen  komen.  We vinden er een uitstapplekje en pauzeren in de luwte van een grote  graafmachine want inmiddels begint de wind nog verder aan te  wakkeren. Heel lang zullen we er niet gezeten hebben want toen de  meegebrachte thermosflessen, krentenmik en stroopwafels genuttigd  waren vonden we het toch wel zo fris dat we weer in beweging wilden  komen.

Toen we vanachter de net door Rijkswaterstaat aangelegde  basaltdammen kwamen, werden we al dan niet aangenaam verrast door hoge golven die daar werden opgestuwd tegen het eiland. Het leek wel  dikke branding, maar dan met net nog niet brekende golven. We zetten  weer koers naar Medemblik, een koers met de wind recht op kop. Het  waait nu zo'n 6Bft en we gaan dan natuurlijk niet heel hard. Maar  volgens de GPS van Jos halen we de 3km/h nog wel. Dat klopt ook wel  want we hadden zo'n 2,5 uur nodig om de 9km terug naar Medemblik te  varen.

Het silhouet gloorde eindeloos lang aan de horizon.